Chất bảo vệ thực phẩm là gì ? Những lưu ý khi sử dụng. Đây là một trong những chủ đề quan trọng trong ngành thực phẩm mà không ít người tiêu dùng cần nắm rõ. Trong bối cảnh nhu cầu cuộc sống ngày càng tăng cao, việc lựa chọn và sử dụng thực phẩm an toàn trở thành một ưu tiên hàng đầu của nhiều gia đình. Bên cạnh đó, chất bảo vệ thực phẩm cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chất lượng và sự tươi ngon của thực phẩm. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về bài viết này nhé!
1.Chất bảo quản là gì?
Chất bảo quản là những chất được thêm vào các sản phẩm như thực phẩm, dược phẩm, mẫu phẩm sinh học, v.v., với mục đích duy trì chất lượng của sản phẩm, ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình hư hỏng, thối rữa. Chúng giúp cho sản phẩm không bị biến đổi về thành phần, tính chất ban đầu.
Tại sao cần sử dụng chất bảo quản?
Ngày nay, với nhịp sống nhanh chóng và sự phát triển không ngừng của công nghệ, việc tiêu thụ thực phẩm nhanh chóng và tiện lợi trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Mọi người thường xuyên gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thực phẩm tươi ngon và an toàn. Đây chính là lý do mà chất bảo quản trở nên cần thiết.
Việc sử dụng chất bảo quản không chỉ giúp bảo quản thực phẩm lâu hơn mà còn đảm bảo rằng thực phẩm vẫn giữ được chất lượng và dinh dưỡng cần thiết. Hơn nữa, nó cũng giúp ích trong việc tránh lãng phí thực phẩm, một vấn đề lớn trong xã hội hiện đại.
2.Phân loại chất bảo quản
Chất bảo quản hiện nay được chia thành hai nhóm chính: chất bảo quản thực phẩm an toàn và chất nhân tạo
Chất bảo quản tự nhiên
Chất bảo quản tự nhiên là những chất được sử dụng phổ biến trong chế biến và bảo quản thực phẩm hàng ngày. Các chất này không làm ảnh hưởng đến thành phần dinh dưỡng, màu sắc, mùi vị, hay các tính chất tự nhiên của thực phẩm, đồng thời giúp món ăn trở nên ngon và hấp dẫn hơn.
Chúng giúp bảo quản thực phẩm bằng cách hấp thụ nước dư thừa, ngăn chặn sự phát triển của vi sinh vật, hạn chế quá trình oxy hóa và tiêu diệt vi khuẩn, giúp thực phẩm giữ được độ tươi ngon lâu dài.Một số những thực phẩm, gia vị có công dụng tuyệt vời để bảo quản đồ ăn như: muối, đường, dầu ăn, rau kinh giới,…
Chất bảo quản nhân tạo
Chất bảo quản nhân tạo là những phụ gia hóa học được thêm vào thực phẩm để duy trì tính chất, mùi vị và hình thức của sản phẩm. Những chất này đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp thực phẩm, giúp kéo dài thời gian sử dụng của sản phẩm mà không làm thay đổi chất lượng.
Một số chất bảo quản nhân tạo phổ biến có thể dễ dàng tìm thấy trên nhãn sản phẩm như: BHT, BHA, Sodium nitrat, Sodium Benzoat, Kali nitrat, Acid Benzoic (E210),… Các chất này thường có mặt trong thực phẩm chế biến sẵn như đồ hộp, nước giải khát, gia vị, bánh mì, và nhiều sản phẩm thực phẩm khác.
3.Tác hại của chất bảo quản thực phẩm
Mặc dù chất bảo quản thực phẩm có công dụng giúp kéo dài thời gian bảo quản và giữ cho thực phẩm tươi lâu, nhưng việc sử dụng chúng quá thường xuyên có thể gây ra một số tác hại cho sức khỏe.
Nếu dùng chất bảo quản trong thời gian dài, cơ thể có thể gặp phải các vấn đề nghiêm trọng như làm suy yếu mô tim, gây ra các bệnh như hen suyễn, viêm phế quản, đặc biệt nguy hiểm đối với người cao tuổi.
Các chất bảo quản như BHA, BHT thường xuất hiện trong nhiều loại thực phẩm trên toàn thế giới và được chứng minh có tác hại tiềm ẩn như gây ung thư, dị ứng đường hô hấp, cũng như ảnh hưởng xấu đến gan và hệ thần kinh.
Một chất bảo quản phổ biến khác là Sodium benzoat, khi kết hợp với axit ascorbic trong thực phẩm, có thể tạo thành Benzen – một chất có độc tính cao đối với máu và hệ tạo máu, cũng như tổ chức thần kinh. Điều này có thể gây ra các phản ứng phụ như dị ứng, hạ huyết áp, tiêu chảy, và đau bụng.
Ngoài ra, một số thành phần khác trong chất bảo quản như Sodium nitrat, Sodium nitrit, Lưu huỳnh dioxit, và Carbon monoxit có thể gây co mạch, tăng huyết áp và tác động tiêu cực đến hệ thần kinh trung ương, gây chóng mặt và giảm trí nhớ. Việc sử dụng các chất này quá thường xuyên cũng có thể dẫn đến chứng béo phì ở một số người do chứa axit béo, đồng thời gây ra các triệu chứng tăng động ở trẻ em.
4.Các chất bảo quản thực phẩm được phép sử dụng
Dưới đây là danh sách các chất bảo quản thực phẩm được phép sử dụng. Bạn có thể tham khảo và kiểm tra trên bao bì sản phẩm để đảm bảo an toàn:
- Phẩm màu dùng để tạo màu hay cải thiện màu sắc cho sản phẩm.
- Chất tạo bọt dùng để tạo bọt cho thực phẩm theo ý muốn.
- Chất tạo phức kim loại dùng để cải thiện chất lượng và tính vững chắc của thực phẩm.
- Chất xử lí bọt.
- Chất điều vị dùng để làm tăng hay cải thiện vị của các loại thực phẩm.
- Chất điều chỉnh độ acid hay còn gọi là chất điều chỉnh độ chua.
- Chất ổn định dùng để ổn định hệ phân tán đồng nhất của sản phẩm.
- Chất làm chậm quá trình hư hại, oxy hóa hay lên men của thực phẩm.
- Chất tạo đặc dùng làm chất độn giúp cho sản phẩm trở nên đặc hơn.
- Chất làm ẩm để làm cho sản phẩm có độ ẩm theo ý muốn.
- Chất làm rắn chắc giúp tăng tính rắn chắc, tránh sự vỡ nát của thực phẩm.
- Chất nhũ hóa dùng để tạo ra sự phân tán đồng nhất cho thực phẩm.
- Chất độn làm tăng khối lượng của thực phẩm.
- Chất làm bóng dùng để làm bóng bề mặt của sản phẩm.
- Hương liệu để tạo mùi hương cho thực phẩm.
- Chất chống đông vón để đề phòng sự đông vón, có vai trò tạo sự đồng nhất cho thực phẩm.
- Chất chống oxy hóa dùng để cản trở sự oxy hóa của các loại thực phẩm.
- Chất chống tạo bọt để làm mất khả năng tạo bọt của thực phẩm.
- Chất ngọt tổng hợp dùng để tạo vị cho thực phẩm.
- Chế phẩm tinh bột để làm tăng độ dày, độ đông đặc, độ ổn định và tăng khối lượng cho thực phẩm.
- Enzyme dùng để xúc tác quá trình chuyển hóa của thực phẩm.
Lời kết
Chất bảo vệ thực phẩm là gì ? Những lưu ý khi sử dụng. Câu hỏi này không chỉ đơn thuần là kiến thức mà còn là trách nhiệm của mỗi người tiêu dùng trong việc bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Việc hiểu rõ về chất bảo quản, phân loại chúng, tác hại tiềm ẩn và các chất bảo quản được phép sử dụng là điều vô cùng quan trọng trong thời đại hiện nay. Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về chất bảo quản thực phẩm và có những quyết định sáng suốt hơn khi chọn lựa thực phẩm cho mình và gia đình.
Xem thêm : Cồn là gì? Vì sao cồn được sử dụng rộng rãi hiện nay
